Eindrapport

Tussen 1 maart 2021 en 30 april 2023 heeft een consortium een onderzoeksproject uitgevoerd dat gesubsidieerd werd door Erasmus+. Het project richtte zich op nieuwsmediawijsheid onder jongeren en betrok Nederlandse, Belgische en Spaanse jongeren in de leeftijd van 12-15 jaar. Voor de projecttitel is gekozen voor het acroniem SMILES, dat staat voor 'innovative methodS for Media & Information Literacy Education involving schools and librarieS'.

Het SMILES-project bestond uit drie werkpakketten. In het eerste werkpakket werden vijf literatuuronderzoeken, ook wel ‘Baseline-onderzoeken’, genoemd, uitgevoerd. Hierbij stond de vraag centraal hoe verschillende onderwijsbenaderingen in Spanje, België en Nederland omgaan met desinformatie en hoe deze benaderingen met elkaar verbonden kunnen worden.

Op basis van deze onderzoeken werden in het tweede werkpakket vijf modules ontwikkeld. Daarnaast kregen onderwijzende duo's, bestaande uit een docent en een bibliotheekprofessional, toegang tot een op maat gemaakt trainingsprogramma van SMILES. Dit programma bood hen de nodige vaardigheden om veilig en verantwoord digitale mediatools te gebruiken tijdens lessen met de leerlingen.

Het derde werkpakket omvatte de analyse van zowel de 'kennistoetsen vooraf' als de 'kennistoetsen achteraf'. Naast kwantitatieve analyses werden ook kwalitatieve resultaten gebruikt om te beoordelen in hoeverre de trainingen aan de trainers (de onderwijzende duo's) en de lessen met de vijf modules effectief waren in het onderwijzen, herkennen en weerbaarder maken van leerlingen tegen desinformatie. Hiermee werd ook gekeken naar de effectiviteit van de geteste methodologie in de drie landen, met aandacht voor 'best practices' en verbeterpunten.

Dit is het verslag van het derde werkpakket.